ABD başkan adayları (Demokratların adayı) Kamala Harris ve (Cumhuriyetçilerin adayı) Donald Trump karşı karşıya geliyor. Ülkedeki seçim sistemi nedeniyle "salıncak eyaletlerdeki" sonuçlar kazananın kaderini belirleyecek.
ABD başkanlık seçimleri 2024 için halk bugün sandık başına gidiyor. ABD başkan adayları (Demokratların adayı) Kamala Harris ve (Cumhuriyetçilerin adayı) Donald Trump karşı karşıya geliyor. Ülkedeki seçim sistemi nedeniyle "salıncak eyaletlerdeki" sonuçlar kazananın kaderini belirleyecek. ABD'nin doğu eyaletlerinde başkanlık ve Kongre seçimleri için oy verme işlemi başladı. ABD seçimi için anketler, enflasyon ve ekonomik sorunlar, kürtaj ile ilgili tartışmalar ve sınır güvenliği konularının seçmenin oy vermesinde en belirleyici konular olduğunu gösteriyor. Peki, ABD başkanlık seçimi ne zaman, saat kaçta? ABD seçim sonuçları ne zaman açıklanacak, abd seçimleri ne zaman bitiyor? İşte adım adım ABD seçimleri son durum...
17:06
BAŞSAVCILARDAN SÜKÛNET ÇAĞRISI
ABD'deki 51 başsavcı, "iktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesi" talebinde bulunarak halka sükûnet çağrısı yaptı.
“Sonuçlarla ilgili her türlü şiddet eylemini” önceden kınayan başsavcılar, "İktidarın barışçıl bir şekilde devri, ulusumuzun istikrarının merkezinde yer alan hukukun üstünlüğü geleneğinin bir kanıtıdır" açıklaması yaptı.
"Başsavcılar olarak toplumlarımızı korumaya ve hizmet ettiğimiz demokratik ilkeleri desteklemeye olan bağlılığımızı teyit ediyoruz" ifadesinde bulunulan açıklamada, Her Amerikalıyı oy vermeye, sivil söylemlere katılmaya ve her şeyden önce demokratik sürecin bütünlüğüne saygı göstermeye çağırıyoruz" denildi.
Başsavcılar ayrıca, “Demokratik süreçte şiddetin yeri yoktur. Tehdit unsuru içeren her türlü yasadışı eyleme karşı yasaları uygulama yetkimizi kullanacağız” sözlerine açıklamada yer verdi.
16:47
BİDENIN SEÇİM PLANI BELLİ OLDU
Bugün gerçekleşen seçim yarışının ardından adı eski ABD Başkanı olarak anılacak olan Joe Biden, seçim yarışını Beyaz Saray'daki konutunda takip edecek.
CNN'de yer alan habere göre, Biden'ın yanında, First Lady Jill Biden ve uzun süredir birlikte çalıştığı üst düzey Beyaz Saray çalışanları bulunacak.
16:30
10 EYALETTE DAHA OY VERME İŞLEMİ BAŞLADI
Aralarında salıncak eyalet Wisconsin'in de yer aldığı 10 doğu eyaletinde oy verme işlemi başladı.
Bu durum, ABD'nin 50 eyaletinin yarısından fazlasının artık oy kullanmaya başladığını gösterirken, oy verme işleminin başladığı eyaletler Alabama, Iowa, Kansas, Minnesota, Mississippi, Kuzey Dakota, Oklahoma, Güney Dakota, Teksas ve Wisconsin oldu.
16:10
OYLARIN 3'TE 1'İ KULLANILDI
Oy verme işleminin başladığı ABD seçimlerinde, erken oy verme işlemi ile 240 milyon oyun 80 milyondan fazlası kullanıldı.
Seçmenlerin posta yoluyla gönderdiği erken oyların geçersiz sayılma ihtimali bulunurken 2020 yılındaki seçimde, geçersiz sayılan erken oy oranı yüzde 0,8 olarak kayıtlara geçti.
15:25
OY VERME İŞLEMİ BAŞLADI
ABD'nin doğu eyaletlerinde başkanlık ve Kongre seçimleri için oy verme işlemi başladı.
Amerikan halkı, ABD'nin yeni başkanının yanı sıra Kongrenin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ile 100 üyeli Senatodaki 34 sandalye için de oy veriyor.
Üç farklı saat dilimi olan ülkede, oy verme işlemlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere göre değişiyor.
Oy verme işlemi, New York ve Virginia'da saat 06.00'da (TSİ 14.00), en kritik eyaletler olan Florida ve Pensilvanya ile başkent Washington DC'de saat 07.00'de (TSİ 15.00) başlıyor.
Sandıklar, Virginia ve Florida'da 19.00'da (TSİ Çarşamba 03.00), Washington DC ve Pensilvanya'da 20.00'da (TSİ Çarşamba 04.00), New York'ta ise 21.00'de (TSİ Çarşamba 05.00) kapanacak.
Başkanlık seçimini kazanan aday, 20 Ocak 2025'te yemin ederek 4 yıl süreyle ABD'nin 47. başkanı olacak.
14:55
MAHKEMEDEN MUSK KARARI: ÇEKİLİŞİ BAŞKANLIK SEÇİMLERİNE KADAR SÜREBİLİR
ABD'de mahkeme, Amerikalı milyarder Elon Musk'ın, Cumhuriyetçi başkan adayı Trump'ı destekleyen siyasi eylem komitesinin salıncak eyaletlerde düzenlediği günde bir kişiye 1 milyon dolar veren seçmen çekilişine ilişkin davada kararını açıkladı.
Yargıç Angelo Foglietta, başkanlık seçimlerinden önce konuyla ilgili acil tedbir kararı alınmasını isteyen Philadelphia Bölge Savcısı Larry Krasner'in ihtiyati tedbir talebinin reddedildiğini kaydederek, çekilişin 5 Kasım'da yapılacak başkanlık seçimlerine kadar devam edebileceğine hükmedildiğini bildirdi.
13:20
SEÇİMLERDE RUSYA KORKUSU
ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ve ABD Siber Güvenlik ve Altyapı Güvenliği Ajansı (CISA), Rusya'nın, ABD başkanlık seçimleri hakkında bir makale ve bir sahte röportaj olmak üzere iki yeni dezenformasyon girişiminde bulunduğunu öne sürdü.Yapılan açıklamada, Rusya bağlantılı aktörlerin "seçimin meşruiyetini zayıflatmak, seçmenlere seçim süreciyle ilgili korku aşılamak ve ABD vatandaşlarının siyasi tercihleri nedeniyle birbirlerine karşı şiddet kullandığını öne sürmek için görüntüler ve sahte makaleler oluşturduğu" öne sürüldü.
Rusya'nın bu faaliyetlerinin "kışkırtma riski taşıdığı" kaydedilen açıklamada, faaliyetlerin "seçim sürecine olan güveni sarsmak" ve ABD'li seçmenler arasında anlaşmazlık yaratmak için tasarlandığı aktarıldı.
12:45
SİMPSONLAR, ABD BAŞKANLIK SEÇİM SONUÇLARINI ÖNGÖRDÜ MÜ?
Geleceği tahmin etme konusunda herkesi şaşırtan bir öngörüye sahip olan Simpsonlar adlı çizgi dizi, ABD'nin seçim gününde yine dünya gündeminde. Daha önce Donald Trump'ın başkan olması gibi önemli olayları önceden bölümlerine taşıyan dizi, Kamala Harris'in ABD'nin ilk kadın Başkan Yardımcısı olacağını da tahmin etmiş, dizinin Lisa karakteri Harris'in giydiğine çok benzeyen bir takım elbise ve inci küpelerle görülmüştü.
'Bart To The Future' isimli bu bölüm seçime sayılı saatler kala yeniden viral hale geldi. Kullanıcılar Lisa karakterinin kıyafetlerine ve küpelerine atıfta bulunarak seçimi Kamala Harris'in kazanacağını iddia ettiler
11:55
ABD'DE SEÇİM GÜVENLİĞİ İÇİN ÜST DÜZEY TEDBİRLER DEVREDE
ABD'de seçim güvenliğinin sağlanması amacıyla oy kullanma ve sayım noktalarında üst düzey güvenlik tedbirleri devreye alındı. Washington Post Gazetesi'nin haberine göre, ülke çapında yerel yetkililer, başkanlık seçimi öncesinde sıkı önemler aldı. Bu kapsamda, oy kullanma noktaları ve oy sayım merkezlerinin çevresine güvenlik kameraları yerleştirildi, bu merkezlerin çatılarına ise keskin nişancılar konuşlandırıldı.
Ülkede, caddelere ilave polis ekipleri sevk edilirken insansız hava araçlarıyla da denetimler sıkılaştırıldı. Washington ve Nevada eyaletlerinde ise herhangi bir karışıklık olasılığına karşı ulusal muhafızların hazır bekletildiği açıklandı.Oy kullanma kabinlerine "panik butonları" yerleştirilerek sandık güvenliği üst seviyeye taşındı.
10:50
SEÇMENİN GÜNDEMİNDE NE VAR?
EKONOMİK VAATLER
Ülke genelindeki tüm anketler, enflasyon ve ekonomik sorunlar, kürtaj ile ilgili tartışmalar ve sınır güvenliği konularının seçmenin oy vermesinde en belirleyici konular olduğunu gösteriyor.Harris, gıda ve barınma maliyetlerini azaltmanın yanı sıra büyük işletmelere vergi artışı sözüyle ön plana çıkıyor.Siyasetten önce başarılı iş hayatıyla öne çıkan Trump ise başkan seçilmesi halinde "enflasyonu bitirme" sözü veriyor.
GÖÇ SORUNU
Sınır eyaletleri Nevada ve Arizona'da göçmen meselesine bakış, bu salıncak eyaletlerin oyuna talip adaylar için önemli bir unsur.ABD'ye yasa dışı yollardan giren çok sayıda göçmenin cinayet suçu işlemiş olduğunu iddia eden Trump, Biden yönetimine "sınırın güvensizliği ve düzensiz göçmen akını" konusunda yüklenmeye devam ediyor."Bizim zamanımızda sınırlarımız tarihin en güvenli sınırıydı. Şimdi, katillerin, teröristlerin akın ettiği en güvensiz sınır haline geldi." ifadesini kullanan Trump, düzensiz göçmenler konusunda sert önemler alacağının mesajını veriyor.ABD'de göçmen bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Harris ise ABD'nin bu insanlar için fırsatlar ülkesi olmaya devam edeceği mesajını veriyor.
SAĞLIK HİZMETLERİ
Sağlık hizmetleri konusunda ise adayların karşısına son yılların en tartışmalı konusu olan kürtaj hakkı çıkıyor.Trump, en çok eleştiri aldığı konulardan biri olan kürtaj hakkıyla ilgili daha önce ülke genelinde bir yasağı savunurken, 8 Nisan 2024'te bu konuda kararın her eyaletin inisiyatifine bırakılması gerektiğine inandığını ifade etti. Harris, Trump'ın kadınların kürtaj hakkını ellerinden almaya çalıştığını ve buna hakkı olmadığını vurgulayarak, başkan olması halinde bu konuda net adımlar atacağı sinyalini veriyor. Salıncak eyaletlerden Pensilvanya'da, şehirli Cumhuriyetçi kadın seçmenin, kürtaj konusunda Demokrat Partinin görüşlerine daha yakın olduğu görülüyor.
10:10
ABD SEÇİM SONUÇLARI NE ZAMAN BELLİ OLUR
ABD seçiminde oylar her eyalette sandıklar kapandıktan sonra sayılır. Sandık kapanma saatleri eyaletten eyalete değişir ancak genellikle yerel saatle akşam 7 civarında kapanır.
ABD'deki saat dilimlerinin farklı olması nedeni ile doğu yakasında oyların sayımı tamamlanmışken, Alaska ve Hawaii gibi eyaletlerde seçmenler hala sandık başında olabilir. Bu nedenle seçim sonucunun belli olacağı zamanı tahmin etmek zor.
2020'deki seçimde tüm oyların sayılması birkaç gün sürdü. Pensilvanya'daki sonucun kesinleşmesinin ardından 3 Kasım seçiminden dört gün sonra Joe Biden'ın başkan olduğu açıklandı
2016'daki seçimde ise Hillary Clinton, seçimden sonraki sabah Trump'a boyun eğmiş, Trump günün erken saatlerinde zaferini ilan etmişti.
Seçimden sonraki dönem, geçiş dönemi olarak biliniyor. Bakanlar da dahil olmak üzere yeni yönetimin oluşması ve yeni dönem için planlar yapması için geçen süreyi ifade ediyor.Başkan Ocak ayında Washington’daki Kongre binasının merdivenlerinde düzenlenen yemin töreniyle resmen göreve başlıyor.
08:25
ANKARA-WASHİNGTON HATTINDA SEÇİMLER NEYİ DEĞİŞTİRİR?
Yunus Paksoy Haberi: ABD'deki seçim sürecinde her iki liderin de seçim kampanyası boyunca Türkiye lehine ya da aleyhine bir perspektif sunmaması dikkat çekti. Buna rağmen Ortadoğu’daki gerilimler, Suriye özelinde ABD destekli YPG/PKK krizi ve S-400/F-35 sorunsalı gibi konuların kim başkan olursa olsun iki NATO müttefiki arasında çözülmeyi bekleyen maddeler olarak durması bekleniyor.
Yaklaşık 4 yıllık Joe Biden-Kamala Harris yönetiminin Türkiye ile ilişkileri hız kontrolüne alınmış bir araba gibi ilerledi. Başkan Biden, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile NATO ve G20 gibi uluslararası zirvelerin marjlarında görüşürken, Beyaz Saray’a bir ziyaret gerçekleşmedi. ABD-Türkiye ilişkilerini bakanlar ve bürokratlar yürütürken bazı kazanımlar da yaşandı. Bu süreçte yeni F-16 uçaklarının ve diğer savunma sanayisi ürünlerinin alımının ABD Kongresi’nden geçmesi, 4 yıllık sürecin en olumlu adımı olarak görüldü.
07:45
SEÇİMİN DÜNYADAKİ YANSIMALARI NASIL OLUR?
RUSYA VE UKRAYNA:
ABD seçimleri Rusya ve Ukrayna açısından hayati bir önem taşıyor. Ukrayna bir yandan Trump'ın Rusya'nın lehine hızlı bir barış anlaşmasına zorlamaya çalışacağından endişe ederken bir yandan da Harris başkanlığındaki ABD'nin Ukrayna'ya desteğinin azalabileceğinden korkuyor.
ABD'li New York Times gazetesinde yer alan analize göre, Rusya Devlet başkanı Putin ise bu konuda daha sakin. Yeni başkan kim olursa olsun ABD'nin Ukrayna'ya desteğinin eninde sonunda azalacağına inanıyor. Putin daha önce yaptığı açıklamalarda Harris'i alenen destekledi. Bu samimiyetsiz veya mantıksız görünebilir, ancak Putin onunla iş yapabileceğini düşünüyor olabilir. NYT'ye göre Putin'in Trump'ın gelmesi durumunda da kazançlı çıkacak çünkü karşısında Doğu Avrupa ve dünyayla çok daha az ilgilenen bir Amerika olacak.
ÇİN:
NYT'nin ulaştığı kaynaklara göre, Çin hangi başkanın kendileri için daha iyi olacağı konusunda ikiye bölünmüş durumda. Takas iki konu üzerinde yoğunlaşıyor: Gümrük tarifeleri ve Tayvan.Çinli ekonomi yetkilileri, Trump'ın Çin'in ihracatına yönelik kapsamlı gümrük vergileri çağrısında bulunduğunun ve bunun Çin ekonomisi için ciddi bir tehdit oluşturabileceğinin farkında ancak Trump'ın kazanmasının Çin dış politikası için daha avantajlı olacağını düşünüyorlar.
Biden yönetimi son yıllarda Çin'in birçok komşusuyla ittifaklarını güçlendirdi. Japonya, Güney Kore, Filipinler, Hindistan ve özellikle de Tayvan. Harris'in bu çabaları sürdürmesi muhtemel, Trump ise uluslararası ittifaklar kurma ve sürdürme konusunda daha geri planda görünüyor. Ayrıca Trump Tayvan'ı savunmaya da 'çok daha az' ilgi gösteriyor. Bu da Pekin'de memnuniyetle karşılanıyor.
AVRUPA VE NATO:
ABD'li yayın kuruluşuna göre, sonuç ne olursa olsun, ABD seçimleri Avrupa için bir dönemin sonu gibi görünüyor.Avrupa'da kiminle konuştuğunuza bağlı olarak Trump'ın zaferi ya bir kabus ya da bir hediye olarak değerlendiriliyor. Macaristan, İtalya ve Almanya'da yükselen sağcılar Trump'ı hareketlerinin lideri olarak görüyor. Trump'ın gelmesi göç ve ulusal kimlik konusundaki sert tutumlarını normalleştirecek ve güçlendirecektir. Bu arada Batı Avrupalı liderlerin çoğu derin bir endişe içinde. Trump'ın Avrupa'dan yapılan ihracatlar da dahil olmak üzere Amerika'ya satılan her şeye yüzde 20 gümrük vergisi koymaktan bahsetmesi Avrupa ekonomisi için felaket anlamına gelebilir.
Harris'in ise daha çok kendi ülkesi ve Çin ile ilgileneceğine dair yaygın bir kanı var. Avrupa'da, Biden'ın Soğuk Savaş döneminde kurulan bir ittifaka kişisel olarak bağlı olan belki de son ABD başkanı olduğuna dair elle tutulur bir his var.Öte yandan Cumhuriyetçilerin adayı Trump defalarca NATO'dan ayrılmaktan bahsetti. ABD resmi olarak NATO'dan ayrılmasa bile, Trump “küçük bir Avrupa ülkesi için savaşmaya gitmeyeceğim” derse ittifakın güvenilirliğini ölümcül bir şekilde zedelenebilir. Bu nedenle ABD seçimleri NATO için de kritik bir süreç.
07:30
ABD SEÇİMİ ORTA DOĞU'DAKİ SAVAŞI NASIL ETKİLEYECEK?
Washington ABD halkı sandık başına gitmeden önce bölgeyi daha da tehlikeli bir aşamaya itebileceğinden korkarak, İsrail'i İran'daki petrol veya nükleer tesislerine saldırmamaya ikna etmek için haftalar harcadı. Hafta sonundaki nispeten sınırlı İsrail saldırılarının ardından, Orta Doğu uçurumdan geri çekilmiş gibi görünüyor. Ancak bu erteleme kısa ömürlü olabilir.
ABD'li ve İsrail yetkililer, diplomatlar ve bölge uzmanları, seçimleri 'kritik bir dönüm noktası' olarak görüyorlar; sonucun Netanyahu'nun sadece İran'daki değil, Gazze'deki eylemlerini de etkilemesi muhtemel. Washington Post gazetesinde yer alan analize göre, İsrail yönetimi seçimi kim kazanırsa kazansın, bunun Biden'ın 'topal ördek dönemin'nden daha iyi olacağını düşünüyor. Seçim sürecinin sona ermesini İran'a daha kapsamlı saldırılar için fırsat olarak gören İsrailli yetkililer, görevden ayrılan yönetimin içerideki siyasi tepkilerden daha az çekineceğini umuyor.
İnsani bir felaketle boğuşan Gazze'de de seçimin sonucu büyük etkilere sahip olabilir. Seçim süreci ateşkes ve rehine anlaşması için yeni müzakereleri durdurmuş gibi görünüyor.Eski başkan Donald Trump, geçtiğimiz günlerde Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesinde Lübnan ve Gazze'deki savaşlara destek verdiğini belirterek, başbakana "yapman gerekeni yap" demişti. Kamala Harris ise Biden'dan daha eleştirel bir tavır takınmış ve Filistinlilere karşı daha fazla sempati beslediğini dile getirmiş olsa da, Biden'ın neredeyse koşulsuz askeri ve diplomatik destek politikasını ne kadar değiştireceği belirsiz.
Orta Doğu Enstitüsü'nden ABD dış politikası kıdemli üyesi Brian Katulis, olası Harris yönetiminin İsrail'i sınırlamak için "biraz" daha fazla potansiyeli olabileceğini vurgularken, Trump'ın gelmesi durumunda İsrail'in herhangi bir sınırlama olmaksızın daha da agresif bir şekilde ilerleme çabasına girebileceğini iddia ediyor.
07:10
SALINCAK EYALETLER HANGİLERİ? SON ANKETLER NE DİYOR?
ABD'de yapılan Başkanlık veya ara seçimlerin kaderini, her dönem Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında gidip gelen ve "salıncak eyalet" olarak nitelendirilen eyaletler belirliyor. Partiler, kampanya çalışmalarını özellikle kritik öneme sahip "kararsız seçmen" olarak gördükleri bu salıncak eyaletlerde yoğunlaştırıyor.
Bu Eyaletler arasında Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, Kuzey Carolina ,Pensilvanya ve Wisconsin yer alıyor.
Dün yayınlanan son anketlerde Trump'ın salıncak eyaletlerde önde olduğu görüldü.Pensilvanya, Georgia, Arizona, Nevada, Michigan, North Carolina ve Wisconsin'deki anketlerin ortalamasına göre Trump, yüzde 0,8 ile az farkla Harris'in önünde yarışı götürüyor.Trump'ın, rakibi Harris'e en büyük farkı, yüzde 1,9 ile Georgia ve yüzde 2,6 ile Arizona'da attığı görülüyor. Pensilvanya'da yüzde 0,3 önde olan Trump, Nevada'da yüzde 1 ve North Carolina'da yüzde 1,5 önde görünüyor.Öte yandan Harris, Michigan'da yüzde 0,9 ve Wisconsin'de yüzde 0,3'le rakibinin önünde çıkıyor.
07:00
BAŞKA KİMLER SEÇİLECEK?
Seçimde tüm dikkatler başkanlığı kimin kazanacağı üzerinde olacak, ancak seçmenler oy pusulalarını doldururken aynı zamanda yasaların çıkarıldığı Kongre'nin yeni üyelerini de seçecekler. Kongre, 435 sandalyenin tamamının seçileceği Temsilciler Meclisi ve 34 sandalyenin yarışacağı Senato'dan oluşuyor.
Cumhuriyetçiler şu anda harcama planlarını onaylayan Temsilciler Meclisi'ni kontrol ediyor. Hükümetteki önemli atamaları oylayan Senato ise Demokratların elinde. Bu iki meclis yasaları geçiriyor ve her iki mecliste de iktidar partisinin başkanla aynı fikirde olmaması halinde Beyaz Saray'ın planları üzerinde bir kontrol işlevi görebilir.
06:45
ABD BAŞKAN ADAYLARI NASIL BELİRLENDİ?
ABD politikasında sadece iki partinin hakimiyeti var. Modern zamanlardaki tüm başkanlar bu partilerden birine mensup. İki ana parti, tüm eyaletlerde eyalet önseçimleri ve parti kurultayları düzenleyerek bir başkan adayı belirliyor. Adayların belirlenmesinde partiler arasında bazı farklılıklar mevcut. Süreç de bir eyaletten diğerine değişebiliyor.
Cumhuriyetçi Parti'de eski Başkan Donald Trump rakiplerine büyük fark atarak partisinin desteğini kazandı. Wisconsin'de düzenlenen parti kongresinde Cumhuriyetçilerin resmi adayı oldu.
Demokrat Parti'de ise Başkan Yardımcısı Kamala Harris aday. Harris, Başkan Joe Biden'ın adaylıktan çekilmesinin ardından yarışa katıldı ve Chicago'da yapılan kongrede aldığı onayla adaylığı resmileşti.
Başkanlık yarışında bazı bağımsız adaylar da olacak. Eski başkan John F Kennedy'nin yeğeni Robert F Kennedy Jr. da bunlardan biriydi; ancak daha sonra Trump'a destek vermek üzere çekildiğini açıkladı.
06:30
ABD BAŞKANLIK SEÇİMİ NASIL İŞLİYOR?
ABD seçimlerinde kazanan, ülke genelinde en çok oyu alan aday olmayabiliyor. İki aday da 50 eyalette düzenlenen seçiciler kurulu seçiminde yarışıyor. Sandığa giden seçmenler, kayıtlı oldukları eyaletin Seçiciler Kurulu'na göndereceği delegeleri, delegeler de başkan ve başkan yardımcısını seçiyor. Her eyalet, kısmen nüfusa bağlı olarak belirli sayıda seçici kurul oyuna sahip. Toplam 538 oy söz konusu ve 270 ya da daha fazla oy alan aday kazanmış oluyor. İki eyalet hariç, tüm eyaletlerde seçimi kazanan aday tüm delegeleri de kazanmış oluyor. Maine ve Nebraska'da ise adayların aldığı oy oranına göre eyaletin delegeleri paylaştırılıyor.
Eyaletlerin çoğu bir partiye ya da diğerine meyilli oluyor. Bu nedenle genellikle her iki adayın da kazanabileceği bir düzine kadar eyalete odaklanılıyor. Önemli olan delege sayısı olduğundan ülke genelinde en fazla oyu kazanan adayın başkan seçilemediği durumlar da oldu. Bunun son örneği 2016'da yaşandı. Demokrat Parti'nin başkan adayı Hillary Clinton, ülke genelinde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump'tan 3 milyon daha fazla oy almasına karşın yeterli delege sayısına ulaşamadığı için seçilemedi.
06:15
CUMHURİYETÇİLERİN ADAYI DONALD TRUMP KİMDİR?
Trump’ın hikayesi 1946 yılında New York’ta başladı.Dönemin emlak kralı Fred Trump’ın dördüncü çocuğu olarak dünyaya geldi.Okulda yaşadığı sorunlar nedeniyle 13 yaşında askeri akademiye gönderildi. Pennsylvania Üniversitesi’nin dünyaca ünlü Wharton Okulu’nda işletme okudu. Ağabeyinin pilot olmaya karar vermesinin adından aile şirketinde babasının yerine geçmek için en güçlü aday haline geldi.Trump’ın 1971 yılında yönetimi devralmasının ardından şirket, Manhattan’da görkemli projelere öncelik vermeye başladı.
Trump uzun yıllar Forbes dergisinin "Dünyanın En Zengin 400 İnsanı" listesinde yer aldı.Dergi servetini 3 milyar doların biraz üzerinde hesaplasa da kendisi bunun aslında 10 milyar dolar olduğunu iddia ediyordu. Ancak 2023 yılında yayınlanan en son listeye giremedi. Forbes eski başkanın bir yıl içinde yaklaşık 600 milyon dolar kaybettiğini, servetinin artık 2,6 milyar dolar olduğunu açıkladı
Donald Trump'ın üç evliliğinden beş çocuğu bulunuyor. Trump ilk olarak 1977'de, Çekoslavakya doğumlu ünlü manken Ivana Zelnickova ile evlendi. Bu evlilikten Donald Jr., Ivanka ve Eric adında üç çocukları olan çift 1990'da boşandı.1993'te Amerikalı televizyoncu Marla Maples ile evlenen Trump'ın, bu evlilikten Tiffany adlı kızı doğdu. Çift, 1996 yılında ayrılma kararı aldı.Trump son olarak 2005 yılında Slovenya doğumlu model Melania Knauss ile evlendi. Çiftin oğulları Barron Trump, 2006 yılında dünyaya geldi.
SİYASİ HAYATI
Trump, 1980’li yıllardan itibaren başkan adaylığını düşünebileceğine dair sinyaller verdi ancak resmi olarak ilk kez 2000 yılında adaylığını ilan etti.Reform Partisi ile seçimlere girmeyi umut eden Trump’ın kampanyası kısa sürede son buldu.Daha sonraki yıllarda pek çok kez adaylığa dair sinyaller verdi ancak bunların hiçbiri gerçekleşmedi. ABD'de 2008'deki başkanlık seçimlerini Demokrat Parti'nin adayı Barack Obama kazandı. Trump ise Obama'nın adaylığı ve başkanlığı süresince ABD doğumlu olmadığı iddialarını yaydı. Bu iddialar defalarca yalanlandığı halde Obama’nın Beyaz Saray yılları boyunca gündemde kaldı. Pek çok yorumcu Trump’ın 2016’daki seçim yolculuğunun da kısa süreli olacağını düşünüyordu. Demokrat Parti’nin deneyimli isimlerinden eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’a karşı kazanma ihtimali çok düşük görülüyordu. Ancak Clinton oyların çoğunu aldığı halde Amerikan seçim sisteminin özel yapısı sayesinde Trump seçimi kazandı ve ABD’nin 45. Başkanı oldu.
Trump’ın başkanlığına ülke içinde ve dışında aldığı beklenmedik kararlar damgasını vurdu.Beyaz Saray’a geldikten kısa bir süre sonra göçmenlikle ilgili düzenlemeleri sıkılaştırdı ve sınırdan yasadışı yollarla geçmeye çalışan çocukları ailelerinden ayırmak gibi uygulamalara imza attı.
Trump’ın koronavirüs salgını dönemindeki açıklamaları ve uygulamaları da uzmanların tepkisini çekti.Bu kararlar, liberal ve sol kesimin tepkisini çekti. Birçok siyasi analist, Trump'ın uyguladığı politikaların ABD'deki kutuplaşmayı daha da artırmış olabileceğini düşünüyor.Ancak bu adımlar Trump’ın beyaz, kırsal alanda yaşayan, mavi yakalı ve eğitim seviyesi düşük seçmen arasında desteğini daha da artırdı.
06:00
DEMOKRATLARIN ADAYI KAMALA HARRİS KİMDİR?
1964’te California’nın Oakland şehrinde Hindistan’dan ABD’ye öğrenci olarak gelen biyolog bir anne ile Jamaika’dan ABD’ye yine öğrenci olarak gelen ekonomi profesörü siyahi bir babadan dünyaya gelen Harris, hukuk okudu ve uzun yıllar San Francisco’da savcılık yaptı.
Harris, 2010’da siyasete ilk adımını atarak California Başsavcılığına adaylığını koydu ve eyalet tarihinde seçilen ilk siyahi ve ilk kadın oldu. 2014 yılında ikinci dönem eyalet başsavcılığına tekrar seçilen Harris, 4 yıl sonra 2016’da yapılan başkanlık seçimlerinde de California’dan Kongre’ye giren ilk Güney Asya kökenli ve ikinci siyahi senatör ünvanını aldı.
2020 başkanlık seçimlerine Demokratik Parti'den aday adayı olan Harris, ön seçimlerde elendi. Demokrat Parti adaylığını kazanan Joe Biden, 11 Ağustos 2020’de Harris’i "Başkan Yardımcısı" olarak yarışa soktuğunu duyurdu. Kongre'ye girdikten sonra Harris, adını ilk kez ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelir gelmez 28 Ocak 2017’de imzaladığı 7 Müslüman ülkeden ABD’ye yapılan seyahatleri yasaklayan genelgesine gösterdiği tepkiyle duyurdu.
Harris, 2017’de Trump’ın kabine ve üst düzey atamalarına yönelik sorgulayıcı tutumunu sürdürürken, 2018’de Senato Yargı Komitesi üyeliğine seçilerek Rusya’nın 2016 Başkanlık seçimlerine müdahalesiyle ilgili senatodaki soruşturmalarda aktif rol aldı.
Bu bağlamda, Adalet Bakanı William Barr’ı açıklanan "Müeller raporu" üzerine senatoda sorgulayan Harris, medyada adından sık sık söz ettirdi. Harris, Yargı Komitesinin yanı sıra Senato İç Güvenlik ve Devlet İşleri Komitesi, Seçilmiş İstihbarat Komitesi ve Bütçe Komitesinde de görev aldı.
İki çocuğun üvey annesi olan Harris’in, ABD Başkan Yardımcılığı görevine geldikten sonra sivil haklar ve ırkçı adaletsizlik üzerine etkili çalışmalar yapmasının beklendiği kaydediliyor. /HÜRRİYET.COM.TR