Trabzon Bayburt sınırında yer alan 3.500 rakımlı Soğanlı Dağı'ndaki Derebaşı Virajları 2016 yılında tüm dünyanın en tehlikeli yolu seçilmiş durumda ve o günden beri listenin başında.
Şimdi bu yolla ilgili detayları keşfedelim
Rus askerleri tarafından 1916 yılında yapıldığı ve o dönem 'ölüm yolu' olarak adlandırıldığı bilinen güzergahta virajlar, tek seferde dönülemiyor. 'Derebaşı virajları' diye bilinen yol, Trabzon ile Bayburt'u, en yakın yer olan 3 bin metre yükseklikteki Soğanlı Dağı üzerinden birbirine bağlıyor
Derebaşı, Çaykara ilçe merkezine giriş noktasına 32 km. tepeye çıkış ise 37 km. uzaklıkta.
Çaykara'nın güneyindedir. Coğrafi konum olarak koordinatı, 40.33o kuzey enlemi ile 40.14o doğu boylamı arasındadır. Ortalama rakım yükseltisi virajlara girmeden 1571 metre, tepeye çıkışta ise rakım yüksekliği 2032 metredir
DEREBAŞI VİRAJLARI
Derebaşı, Çaykara ilçe merkezine giriş noktasına 32.06 km. tepeye çıkış ise 37.23 km. uzaklıktadır. Çaykara'nın güneyindedir. Coğrafi konum olarak koordinatı, 40.33o kuzey enlemi ile 40.14o doğu boylamı arasındadır. Ortalama rakım yükseltisi virajlara girmeden 1571 metre, tepeye çıkışta ise rakım yüksekliği 2032 metredir.
Rusların 1914 yılındaki bölgeyi işgali sırasında, 1916 yılında Rize’den başlayıp Of -Çaykara bölgesini ve Trabzon’u işgali süresinde, Çaykara’dan Bayburt’a geçebilmek için bir yol inşa etmişlerdir. Ruslar, Çaykara’ya bağlı, Solaklı Vadisi boyunca yer alan Koldere (Paçan Vahtanç) Çamlıbel (Harhış), Köknar (Aşağı Ogene/Ogene-i Süfla) ve Karaçam (Yukarı Ogene/Ogene-i Ulya) isimli köylerinden geçerek, Soğanlı Dağı’nı aşıp Bayburt’a ulaşan yol yapmak isterler. Ruslar, denizyoluyla Of’a, Of’tan da Bayburt istikametine taşıyacakları cephaneyi nakil edebilmek için bu yolu en kısa ve en hızlı yapılacak yol olarak belirler. Yol çalışmaları bir yıl sürer. 1916 yılında Rus askerleri ve Çaykara Halkını parayla çalıştırarak yolu Derebaşı güzergâhına kadar bitirirler. Yol bitme aşamasına gelince, Rusya’da başlayan “Bolşevik Devrimi” nedeniyle, Ruslar bölgedeki askerlerini geri çağırarak bölgeden çekilir. Bu yüzden yol yarım kalır, zirveye tam olarak ulaşılamaz.
DEREBAŞI VİRAJLARI ANEKDOTLARI
Çaykara’da anlatılarak süregelen hikâyeler; Of ilçesinden Bayburt ve oradan Anadolu’yu işgal etmek için yapılan bu yolda çalıştırılmak için Rus askerleri Of ilçesinde, Çaykara kısmında olan her köyden ve her evden bir kişiyi alırdı. Çalışmaya gelmeyenler köy ortasında işkence yapılarak halkın közü korkutulurdu. Halk yolun Derebaşı kısmına gelince türlü bahaneler uydurarak gitmemeye çalışır veya çalışmayı ellerinden geldiğince yavaşlatırlardı. Ruslar yolun hızlı bir şekilde bitmesi için paralı işçiler bulmaya çalışır, günlük bir manat karşılığı çalışacak kişiler bulurlardı.
Derebaşı bölgesi çok kayalık bir yer olduğundan yollar aşılamıyordu. Rus komutan askerlere ve çalışanlara kızıp tehditler savurarak;
-“Neden yavaş gidiyorsunuz, işi hızlandırın, biran önce bu yol bitmeli” diye bağırıyordu.
Askerler de güzergâhın çok zor ve kayalık bir bölge olduğunu güzergâhın değiştirilmesini isteseler de Rus komutan askerlere sert bir şekilde çıkışarak bağırıyordu;
-“Günde bir manat kalınlığında taş kırsanız bile bu yol devam edecek”.
Çaykara Halkı, Rusların buradan Anadolu’ya ulaşmaması için çeşitli işkencelere maruz kalsalar da yavaşlama politikası uyguladı. Yol bitmeden Bolşevik Devriminin başlamasıyla da Rus askeri ülkesine geri döndü.
Derebaşı Virajları Yolunun Bitişi;
Rus askerleri tarafından yapılmaya başlanılan yolu Karaçam ve çevresinde bulunan köylüler tamamladı. Buradan Bayburt, Erzurum ve İran’a en kısa yoldan geçiş güzergâhı olarak kullandı.
Derebaşı yoluna giriş kısmında hanlar bulunurdu. Geceleri burada konaklanır veya yolda karanlığa kalmamak için burada bir gece kalınır, gün aydınlanınca yola çıkılırdı. At ve katırlarla kervan şeklinde geçiş yapan veya yük taşıyan kervancılar burada konaklar karınlarını doyurur, yoluna öyle devam ederlerdi. Geceleri handa 20-30 kişi aynı yerde kalır, aynı zamanda yolculuk esnasında birbirlerine yardımcı olurlardı. Of-Çaykara güzergâhından iki günde Bayburt’a çok rahat ulaşırlardı.Derebaşı Virajları Trabzon Of Karadeniz sahilinden yola çıkarak, Çaykara-Karaçam-Bayburt “D915” karayolu olarak bilinen yolun, 14 keskin virajı vardır. B virajların 9 tanesi tehlikeli olup, dönüşler de zordur, Yol boyunca rakım yükseldikçe manzara harika olup yöreye ayrı bir güzellik vermektedir. Bu yolda zaman zaman motor ve araçlarla “Off Road” etkinliği yapılmaktadır. Derebaşı girişinde bir zamanlar tesisler faal bulunmakta idi. Anlatılan anekdotlara göre yaylalardan araçlarıyla inen şoförler Derebaşı Virajlarına gelince araçların teyplerine Kuran okunan kasetleri takar, aşağıya inince müzik veya kemence dinlerlerdi. /Hayati YILMAZ’dan alıntı